Goh, wat bijzonder...
Naast mijn werk als zelfstandige ondernemer werk ik als cultuurcoach/intermediair bij Plaza Cultura. We werken voor de scholen in de gemeente Sint-Michielsgestel en Vught en voor Vught hebben we extra taken binnen de buitenschoolse cultuureducatie en sociaal domein. Ook bij Plaza Cultura zijn er met regelmaat projecten waar we trots op zijn. Het social art wijkproject Schatten van Zonneheuvel is er zo een waar ik zelf vanuit Plaza Cultura actief bij betrokken ben. Voor Plaza Cultura schreef ik mijn ervaringen bij dit proces op, met als titel:
Goh, wat bijzonder…
Dat is het eerste dat in me op komt als ik na de zwoele donderdagavond van 17 juni ’21 terugblik op de Kick-off van het project ‘Schatten van Zonneheuvel’, tegelijkertijd word ik er ook heel blij van!
In november deed Welzijn Vught een oproep in Vught om aandacht voor elkaar te hebben in coronatijd. Aandacht voor degene die een extra steuntje in de rug konden gebruiken. Wij van Plaza Cultura geloven in duurzame verbindingen en dachten hier kansen te zien. Samen met Welzijn Vught, MOVE Vught en kunstenaar Carola Mokveld zijn we gaan nadenken hoe mooi het zou zijn als we meer wijkgericht zouden kunnen denken in plaats van op individu. Al pratende kregen we energie van het idee dat we door in beginsel artistieke uitgangspunten bij zouden kunnen dragen aan een duurzame sociale cohesie binnen een wijk in de gemeente Vught. Op dat moment startten er in de wijk Zonneheuvel vier nieuwe vrijwillige wijkondersteuners. Een kans om te kijken hoe door kunst- en cultuuractiviteiten we ons doel zouden kunnen behalen. Immers in corona tijd hebben veel sociale contacten stilgelegen of een deuk opgelopen.
Een mooie uitdaging lag voor ons waarbij de aandacht uitging naar: plan en financiering, betrokkenheid, kwaliteit, zorgzaamheid en vertrouwen en uitvoering.
Plan en financiering
De eerste stap was het bedenken van een plan waarbij ook een van de vrijwillige wijkondersteuners direct betrokken was. We kwamen tot mooie ideeën en de contouren ‘Schatten van Zonneheuvel’ werd geboren. We zijn een projectplan gaan schrijven met een looptijd van anderhalf jaar en zijn subsidiebronnen aan gaan schrijven. Waarvan een van de belangrijkste het Prins Bernhard Cultuurfonds al snel haar toezegging deed. Niet dat anderen niet belangrijk zijn, in tegendeel, maar dit fonds was een mooie basis om ook de boer op te gaan naar andere bronnen. Op dit moment werken we eraan om de totale begroting rond te krijgen en dat is bijna gelukt, daar zijn we blij mee.
Betrokkenheid
Met een plan en geld ben je er niet. Alle vrijwillige wijkondersteuners zijn voor dit project de belangrijkste schakel tussen de wijk en degene die -enigszins op afstand- wat hebben bedacht. Door koffiegesprekken tussen de vier wijkondersteuners en Carola begon ook hun vertrouwen en enthousiasme te groeien en zagen ook zij kansen om op deze manier meer verbinding in de wijk tot stand te brengen. Het zijn echte kanjers!
Kwaliteit
Dat kunst en cultuur een potentieel van verbinding in zich heeft dat wisten we al, maar werd ook al snel zichtbaar tijdens de eerste voorbereidende activiteit voordat de kick-off: de Wijkwandeling zou plaatsvinden. In juni heeft Rolf Vonk van Erfgoed Brabant ons in een korte train de training meegenomen in De zachte Atlas om een kwaliteitsslag te maken in gespreksvoering en observeren. De Zachte atlas een werkvorm waarbij je samen op zoek gaat naar wat jij in jouw directe woonomgeving belangrijk vindt, wat je opvalt, welke herinneringen het je brengen, wat je een fijne plek vindt om te verblijven, waar het bijvoorbeeld lekker ruikt door bloemen of de bakker enz. Op deze manier denk je eerst zelf na wat voor jou een bijzondere plek in de wijk is, je schrijft dit op of beter nog je tekent het om dit vervolgens direct daarna tijdens een wandeling in kleine groepjes met elkaar te delen. Door bij ieder groepje een begeleider mee te laten lopen, creëer je ruimte om de gesprekken meer diepgang te geven. Na de train de training in twee delen had ik het idee dat de eerste winst van verbondenheid al binnen was. Het enthousiasme van de vier vrijwillige wijkondersteuners, een vijfde wijkbewoner Angelique, drie medewerkers van Welzijn Vught, twee medewerkers van woningbouwvereniging Charlotte van Beuningen, een medewerkerker van MOVE Vught, Carola en de beleidsmedewerker van de gemeente Vught maakte dat het duidelijk werd wat de bedoeling was en gaf vertrouwen om dit ook met wijkbewoners te gaan doen. Ofwel de bekende olievlak was gaan vloeien.
Zorgzaamheid en vertrouwen
De belangrijkste basis voor het slagen van een plan is zorgzaamheid en vertrouwen bij degene waar het uiteindelijk om draait: de wijkbewoners. Immers er was al een kleine groep die geloofde in het concept de Schatten van Zonneheuvel, maar de doelgroep; de bewoners zelf moesten nog in de verleiding komen zich aan te willen sluiten. De vier vrijwillige wijkondersteuners en Carola hebben dit heel goed begrepen. Door samen te werken aan een nieuwsgierig makende uitnodiging voor de wijkwandeling (waar ik zo op terug kom) en deze persoonlijk uit delen in de wijk leidde er toe dat gisteravond tijdens de kick-off bij de Schatten van Zonneheuvel meer dan 30 personen aanwezig waren en belangrijker nog met een heel tevreden met een gevoel van saamhorigheid naar huis gingen.
Uitvoering
En dan komen we nu bij de wijkwandeling waar het dus -na alle voorbereiding- gisteren dan écht om draaide: de bewoners van de wijk Zonneheuvel. Na een welkom en uitleg van de avond ging iedereen in groepjes van 4 tot 6 personen uiteen. Bij ieder groepje was een begeleider bij om, zoals de Zachte Atlas dit betaamd, op zoek te gaan naar elkaars schatten van Zonneheuvel. Na afloop kwam iedereen weer terug en zijn de highlight op stroken geschreven en zichtbaar op de grond gelegd. Dit gaf de gelegenheid om op een paar highlight in te gaan. Conclusie er zijn veel positieve verhalen over de wijk verteld, ieder had een bijzondere plek die zij of hij ingebracht heeft én waar gesprekken over gevoerd zijn. En ook interessante wetenswaardigheden en belangrijke aandachtspunten werden gedeeld. En die aandachtspunten zijn meteen een mooie aanhaker op de volgende activiteit die ik juli staat gepland. Een van de bewoners bracht namelijk in dat er ten opzichte van ‘vroeger’ meer een tweedeling in de wijk is ontstaan. Veel ‘ouderen’ zijn weg waardoor het evenwicht tussen jong en oud minder is. Carola nodigde dan ook namens Olga, Marja, Nelleke en Ton iedereen uit om zich aan te sluiten bij een van de drie workshops die plaats gaat vinden in Vlasborch, wordt dus vervolgd.
En oh, ja ook hier word ik ook nog zo blij van dat ook vier bewoners van de wijk die een relatie hebben met Vlasborch (visueel beperkten) aanwezig waren en volop uitleg kregen over wat te zien was door medebewoners, heel bijzonder!
Foto’s: Carola Mokveld, Welzijn Vught
Ook te lezen op: Plaza Cultura